در ایران به ازای هر هزار نفر ۱.۸ تخت بیمارستانی وجود دارد

کمبود تخت بیمارستانی و فرسودگی زیرساخت های بیمارستانی، به ویژه در کشوری با جمعیت رو به رشد و نیازهای بهداشتی متنوع، چالشی حیاتی و نگران کننده است که نه تنها به طور مستقیم بر کیفیت ارائه خدمات درمانی تأثیر می گذارد، بلکه می تواند سلامت عمومی را به خطر بیندازد و فشار بیشتری بر کادر درمانی وارد کند.

بر اساس گزارش سایت ویکی پدیا فهرست کشورها بر پایه تخت بیمارستانی در میان کشورهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، میزان اشغال تخت های درمانی به طور متوسط ۷۵٪ (از ۹۴٫۹٪ در ایرلند تا ۶۱٫۶٪ در یونان) و در نیمی از کشورها بین ۷۰٪ و ۸۰٪ بود.

این در حالی است که تعداد تخت های بیمارستانی موجود در کشور به ۱۵۵ هزار تخت محدود است، که این رقم در مقایسه با نیاز جمعیتی و استانداردهای بین المللی بسیار ناکافی به نظر می رسد.

این به آن معناست که به ازای هر هزار نفر از جمعیت کشور، تنها ۱.۸ تخت بیمارستانی موجود است، در حالی که بر اساس استانداردهای جهانی، هر کشور باید به ازای هر هزار نفر جمعیت، حداقل ۳ تخت بیمارستانی در اختیار داشته باشد.

این فاصله معنادار، نشان دهنده عدم تطابق سیستم بهداشتی کشور با نیازهای روزافزون جامعه است و به ویژه در شرایط بحرانی مانند همه‌گیری‌ها، زنگ خطری جدی برای سیستم بهداشتی به شمار می رود.

با توجه به افزایش جمعیت، رشد سریع شهرنشینی، و پیر شدن جمعیت، نیاز به تخت های بیمارستانی و خدمات درمانی روز به روز بیشتر می شود، اما مسئله اصلی این است که بسیاری از تخت های موجود نیز فرسوده و نیازمند تعمیرات اساسی یا جایگزینی هستند.

در این شرایط، تامین بودجه و منابع مالی برای بهبود و توسعه زیرساخت های درمانی اهمیت ویژه ای پیدا می کند. یکی از راهکارهایی که می تواند در این زمینه موثر باشد، جلب مشارکت بخش خصوصی و سرمایه گذاری در بخش بهداشت و درمان است.

این گسترش وسایل و تخت های بیمارستانی به بخش خصوصی واگذار شود، چرا که بخش خصوصی با استفاده از توانایی های مالی و مدیریتی خود، می تواند با سرعت بیشتری نسبت به نوسازی و توسعه بیمارستان ها و تجهیزات پزشکی اقدام کند و اینگونه تخت های بیمارستانی در ایران به بیش از ۲۵۵ هزار تخت افزایش یافته و به استانداردهای جهانی نزدیک شود.

علاوه بر این، نوسازی و توسعه زیرساخت های بیمارستانی نه تنها به معنای افزایش تعداد تخت ها است، بلکه شامل بهبود کیفیت تجهیزات، آموزش بهتر پرسنل، و بهبود مدیریت منابع بیمارستانی نیز می شود، این به معنای آن است که باید به ایجاد و توسعه بیمارستان های جدید، ارتقاء کیفیت خدمات درمانی، و ارائه دسترسی بهتر به امکانات بهداشتی در مناطق مختلف کشور توجه شود، همچنین بهبود وضعیت بهداشتی و درمانی نیازمند برنامه ریزی بلندمدت و پایدار است که در آن همکاری بین بخش دولتی و خصوصی، استفاده بهینه از منابع و مدیریت کارآمد، نقش کلیدی ایفا می کند.

از طرف دیگر، مسئله نیروی انسانی نیز باید مورد توجه قرار گیرد، کمبود نیروی متخصص و پزشکان ماهر، به ویژه در مناطق محروم و دورافتاده، یکی دیگر از چالش های عمده در بخش بهداشت و درمان است، این کمبود، در کنار کمبود تخت های بیمارستانی، فشار مضاعفی را بر سیستم بهداشتی وارد می کند، بنابراین توسعه و ارتقاء برنامه های آموزشی و تربیت نیروی انسانی متخصص نیز باید در اولویت قرار گیرد.

در نهایت، بدون شک افزایش تعداد تخت های بیمارستانی و بهبود وضعیت زیرساخت های بهداشتی و درمانی، نیازمند همکاری و تعهد همه‌جانبه از سوی دولت، بخش خصوصی، و جامعه است، تنها با این رویکرد جامع و همه‌جانبه است که می توان به اهداف بهداشتی و درمانی دست یافت و به استانداردهای جهانی نزدیک شد، تا مردم از خدمات درمانی با کیفیت برخوردار شوند و سلامت جامعه تضمین گردد

بر اساس استانداردهای تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO)، هر کشور باید به ازای هر هزار نفر از جمعیت خود، حداقل سه تخت بیمارستانی فعال در اختیار داشته باشد، اگر جمعیت کنونی ایران را حدود ۸۵ میلیون نفر در نظر بگیریم، این به معنای نیاز به حداقل ۲۵۵ هزار تخت بیمارستانی در سراسر کشور است.

تعداد تخت های بیمارستانی موجود در ایران در حال حاضر حدود ۱۵۵ هزار تخت است، که به ازای هر هزار نفر تنها ۱.۸ تخت می شود، یعنی فاصله قابل توجهی با استانداردهای جهانی داریم.

کشورهایی نظیر ژاپن، کره جنوبی، آلمان و حتی روسیه از لحاظ تعداد تخت های بیمارستانی قابل مقایسه با ایران نیستند، به عنوان مثال در ژاپن به ازای هر هزار نفر جمعیت، ۱۳ تخت بیمارستانی فعال وجود دارد، حتی اگر معیار مقایسه، استانداردهای WHO باشد، باز هم تعداد تخت های بیمارستانی در ایران بسیار کمتر از میزان لازم است.

علاوه بر این، باید توجه داشت که تمامی این تخت ها نیز به طور کامل فعال نیستند و بخشی از آنها در بیمارستان های قدیمی و فرسوده قرار دارند که از نظر تجهیزات و امکانات، شرایط ایده آل را دارا نیستند.

این مقایسه ها نشان می دهد که ایران در زمینه تأمین تخت های بیمارستانی، به ویژه تخت های فعال و با کیفیت، همچنان نیاز به برنامه ریزی های جدی و سرمایه گذاری های گسترده دارد، باید تلاش شود تا نه تنها تعداد تخت ها افزایش یابد، بلکه وضعیت فیزیکی و تجهیزاتی بیمارستان ها نیز بهبود پیدا کند تا بتوان نیازهای بهداشتی و درمانی جمعیت را به شکل مطلوب تری پاسخ داد.